नैनद्देवा आप्नुवन् पूर्वमर्षत्
Atman is not an object of Senses, it cannot be known and experienced using senses as means of knowledge. This statement mentioned in ishavasya upanishad verse 4, “नैनद्देवा आप्नुवन् पूर्वमर्षत्” means that Atman was present before even the senses came, therefore the senses cannot reach to Atman.
Sanskrit Shloka
अनेजदेकं मनसो जवीयो नैनद्देवा आप्नुवन् पूर्वमर्षत्।
तद्धावतोऽन्यानत्येति तिष्ठत् तस्मिन्नपो मातरिश्वा दधाति ॥ – ishavasya upanishad verse 4
अन्वय – अनेजत् , एकम् , मनसः , जवीयः , एनत् न, देवाः , आप्नुवन् , पूर्वं अर्षत् , तत् , धावतः , अन्यान् अत्येति , तिष्ठत् , तस्मिन् , अपः , मातरिश्वा , दधाति !
Hindi Meaning
वह आत्मतत्व अपने स्वरुप से विचलित न होनेवाला , एक तथा मन से भी अत्यधिक वेगवाला है। इसे इन्द्रियाँ प्राप्त नही कर सकी, क्योकि यह उन से भी पहले आया है ! वह ठहरा हुआ होने पर भी अन्य दौड़ने वालो से आगे है ! उसके कारण ही वायु कर्मो को स्थापित करता है।
English Meaning
Atman is unmoving and faster than Mind. Senses cannot reach it, as it came before them. This Atman standing, passes beyond others who runs. Because of this Atman the Air establish actions for others.
Grammar
तत् – That | एकम् – one | अनेजत् – unmoving | मनसः – Mind | जवीयः – swifter | यस्मात् – for | पूर्वम् – before |
अर्षत् – To flow ( ऋष् r̥ṣ I. 6 P.)
देवाः – senses | एनत् – It | न – not | आप्नुवन् – reach | तत् – That | तिष्ठत् – standing | धावतः – to run | अन्यान् – others |
अत्येति – passes
तस्मिन् – in That | मातरिश्वा – air | अपः – actions |
दधाति – establishes, To put, place
